Geslaagde collectieve actie tegen Deliveroo
16 januari 2019De FNV (Federatie Nederlandse Vakbeweging) is het gelijk gesteld in een tweetal rechtszaken die zij had aangespannen tegen maaltijdbezorger Deliveroo.
Actie
De FNV voerde al in de zomer van vorig jaar actie tegen het omstreden zzp-model van Deliveroo, waar alle fietskoeriers geleidelijk aan door het bedrijf als zelfstandigen werden beschouwd en er geen fietskoeriers meer in loondienst mochten werken. Er kwam ophef omdat de fietskoeriers op deze manier geen recht meer hebben op o.a. ziekteverlof en vakantiebijslag, geen pensioen meer opbouwen en onverzekerd rondrijden.
Gezagsrelatie
De Amsterdamse rechter is het in haar uitspraak met de FNV eens:
"Het is niet aan partijen om te beslissen of ze van het dwingendrechtelijk karakter van het arbeidsrecht willen afwijken.
(..)
Als er gewerkt wordt is er onverminderd sprake van een gezagsrelatie. Als gevolg van technologische mogelijkheden is er weliswaar een grote vrijheid mogelijk waar het gaat om de beschikbaarheid van arbeid, maar deze past nog steeds binnen het karakter van de arbeidsovereenkomst, ook al wordt op de door de werknemer te kiezen tijdstippen gewerkt."
Collectieve actie
De FNV had een collectieve actie ingesteld, omdat deze kwestie het belang van een grote groep (fietskoeriers) betrof. Een vereniging of een stichting kan met een collectieve actie vorderen dat de rechter een 'verklaring voor recht' afgeeft voor de hele groep.
De verklaring voor recht houdt in dat er door de fietskoeriers steeds onder een arbeidsovereenkomst is gewerkt. De huidige groep fietsbezorgers kunnen nu tegen Deliveroo vorderingen instellen zoals de betaling van vakantietoeslag, mogelijk achterstallig loon en andere emolumenten. De ex bezorgers die in 2017 nog werkzaam waren op basis van een arbeidsovereenkomst maar die vanwege het zzp-model het bedrijf moesten verlaten, kunnen mogelijk weer in aanmerking komen voor een arbeidsovereenkomst.
De kracht van het collectief
In deze zaak blijkt dat het instellen van een collectieve actie andere (en betere) uitkomsten kan bieden dan het instellen van een individuele procedure. In juli van vorig jaar had de 20-jarige fietskoerier Sytse Ferwerda met steun van de FNV dezelfde vraag aan de rechter gesteld. In deze procedure werd echter Deliveroo in het gelijk gesteld en was de Amsterdamse rechter in haar uitspraak o.a. van mening dat er géén gezagsrelatie bestond tussen de fietskoerier en Deliveroo. Sytse kon fluiten naar zijn arbeidsovereenkomst en Deliveroo hoefde hem niet in loondienst te nemen.
Hoe kan het dat de rechter anders beslist wanneer de zaak een collectieve actie betreft? Enerzijds kunnen rechters anders over een zaak denken en zijn de zaken ongetwijfeld verschillend toegelicht, maar anderzijds geloven wij ook dat de kracht van het collectief een rol heeft gespeeld!
